Công cụ quản lý dữ liệu và báo cáo tuần tra (SMART) đã nhanh chóng trở thành công cụ tiêu chuẩn toàn cầu trong quản lý và giám sát đa dạng sinh học. Hiện tại SMART được sử dụng tại hơn 1000 khu bảo tồn trên cạn và khu bảo tồn biển tại 70 quốc gia trên toàn thế giới. "Phương pháp tiếp cận của SMART" sử dụng dữ liệu giám sát tuần tra trong các chu trình quản lý nhằm từng bước cải thiện chất lượng tuần tra, nâng cao hiệu quả quản lý dữ liệu trong việc giám sát thực thi pháp luật (LEM). Dữ liệu cần được quản lý, phân tích và báo cáo.
SMART cung cấp các giải pháp phù hợp để thu thập, lưu trữ, phân tích và đánh giá dữ liệu một cách hiệu quả; nỗ lực tuần tra, kết quả tuần tra, mức độ đe dọa, và các hoạt động kiểm tra và thực thi pháp luật khác. Điều này cũng hỗ trợ xác định điểm nóng cần chú ý, trao quyền cho nhân viên, cung cấp phản hồi hữu ích cho các đội kiểm lâm/ bảo vệ rừng chuyên trách và ban quản lý.
SMART là một phần mềm mã nguồn mở, miễn phí, tích hợp với ngôn ngữ tiếng Việt. Hiện nay, SMART đang được áp dụng rộng rãi tại hơn 50 Vườn quốc gia/ Khu bảo tồn ở Việt Nam. Vụ Quản lý rừng Đặc dụng, Phòng hộ thuộc Tổng cục Lâm nghiệp (nay là Cục Lâm nghiệp) với sự tài trợ của GIZ-SFF đã chuẩn hóa tài liệu hướng dẫn kỹ thuật, mô hình dữ liệu SMART, mẫu báo cáo; đã ban hành hướng dẫn quốc gia về triển khai áp dụng SMART cho tất cả các khu rừng đặc dụng, phòng hộ, các chủ rừng và các tổ chức phi chính phủ trên cả nước.
Mục đích thiết lập được bộ cơ sở dữ liệu quốc gia thông qua công cụ quản lý dữ liệu và tuần tra (SMART) thống nhất dùng chung trên cả nước về quản lý, bảo vệ, bảo tồn đa dạng sinh học các khu rừng đặc dụng, phòng hộ phục vụ cho công tác quản lý, kiểm tra, giám sát tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học của các cơ quan quản lý từ Trung ương đến cơ sở, góp phần bảo tồn phát triển bền vững tài nguyên đa dạng sinh học quốc gia.
Với những yếu tố quan trọng trên, Khu Bảo tồn thiên nhiên Nam Nung đã tiếp cận và tập huấn vào cuối năm 2023 và triển khai thực hiện đầu năm 2024 bộ công cụ quản lý dữ liệu và báo cáo tuần tra (SMART), giúp nâng cao năng lực cho Cán bộ kỹ thuật, Kiểm lâm và lực lượng quản lý bảo vệ rừng, nhằm hỗ trợ hiệu quả công tác thực thi và giám sát tuân thủ luật pháp.
* Thuận lợi - Được sự quan tâm và hỗ trợ của Tổng cục Lâm nghiệp, Vụ đặc dụng – phòng hộ, Tổ chức GIZ, đây là bước tiến lớn đối với đơn vị. - Khu Bảo tồn thiên nhiên Nam Nung là đơn vị đi đầu trong việc sử dụng bộ công cụ SMART tại tỉnh Đắk Nông, được Sở Nông nghiệp và PTNT, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Đắk Nông quan tâm sát sao đến quá trình triển khai sử dụng bộ công cụ SMART trong giám sát tuần tra rừng. |
* Khó khăn – thách thức - Chưa có nhiều kinh nghiệm triển khai thực hiện bộ công cụ SMART. - Địa bàn rộng lớn và có địa hình khó khăn, trải dài qua nhiều huyện. Nhiều khu vực trong rừng không có sóng điện thoại, vệ tinh kém nên cũng ảnh hưởng đến quá trình tuần tra, quản lý, giám sát của đơn vị - Các Trạm Kiểm lâm, Trạm QLBVR nằm sâu trong rừng, khó khăn trong việc báo cáo kịp thời về quá trình tuần tra. |
Trong thời gian đầu triển khai bộ công cụ quản lý dữ liệu và báo cáo tuần tra (SMART), có những khó khăn nhất định. Tuy nhiên bằng sự nhiệt huyết với công việc, tinh thần hăng hái học tập, Khu Bảo tồn thiên nhiên Nam Nung đã và đang sử dụng tốt bộ công cụ quản lý dữ liệu và báo cáo tuần tra (SMART) cho công tác quản lý, kiểm tra, giám sát tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học của đơn vị.